Türk Fotoğraf Sanatının Usta İsimlerinden Sabri Berkel’in Hayatı ve Yapıtları

Türk fotoğrafının değerli temsilcilerinden Sabri Berkel 1907’de Üsküp’te dünyaya geldi ve birinci ve orta tahsili burada tamamladı.

Belgrad Güzel Sanatlar Okulu Hazırlık Kısmı’ndan diploma alan Berkel, daha sonra Floransa Hoş Sanatlar Akademisi’nde Felice Carena’nın atölyesinde bulundu. Sanatçı burada iki yıl fresk ve gravür alanında çalışarak mezun oldu.

Türkiye’ye 1935’te gelen Berkel, çeşitli okullarda fotoğraf öğretmenliği yaptıktan sonra Leopold Levy’nin isteği üzerine Hoş Sanatlar Akademisi Gravür Atölyesi asistanlığına atandı.

Milli Eğitim Bakanlığınca Paris’e gönderildi???????

Milli Eğitim Bakanlığınca 1947’de “Lüks Kitap” basan basımevlerinde araştırma ve inceleme yapmak için Fransa’nın başşehri Paris’e gönderildi.

Sanatçı burada kitap uzmanı J. G. Daragnes’in atölyesinde etütler ve Andre L’hote atölyesinde, L’hote’un fotoğraf düzeltme günlerini takip etti.

İngiltere, İtalya ve İspanya’da araştırma seyahatleri yapan sanatçı, Paris’ten dönüşünde renk lekelerine, peyzaj ve natürmortlara yöneldi.

Sanatçı ayrıyeten, 1949-1974 yılları ortasında Hoş Sanatlar Akademisi Dekoratif Sanatlar Kısmı’nda galeri öğretmenliği misyonunu yürüttü.

İlk devir çalışmalarında tabiatın görünüşlerine sadık kalarak renk ve form araştırmalarına girişen sanatçı, bu yapıtlarında güçlü ve şiddetli renk armonisi ile dikkati çekti.

İstanbul Filarmoni Derneği’nde eski ve yeni periyot fotoğraflarını bir ortaya getiren sanatçı üçüncü standını açarak, kaligrafi nitelikli soyut kompozisyonlar gerçekleştirdi.

“Kompozisyon No 1” isimli yapıtıyla birincilik mükafatı aldı

Venedik Bienali’ne 1956’da katılan, birebir vakitte stant komiserliği de yapan Berkel, sonraki yıllarda da milletlerarası stant ve yarışlara katılmayı sürdürdü ve 1961’deki 22. Devlet Standı’nda “Kompozisyon No 1” isimli yapıtıyla birincilik mükafatı aldı.

Yurt dışındaki birinci ferdî standını 1962’de Avusturya’da düzenleyen usta isim, birebir sergiyi daha sonra Bern’de açtı.

Avrupa’nın kıymetli merkezlerinde gerçekleştirilen “Türk Sanatı” stantlarına katılan Berkel, 1965’te Akademi’nin Yüksek Fotoğraf Kısmı başkanlığına atandı.

Özgün soyutçuluğun değerli temsilcisi

Sanat hayatı, 1950 öncesi ve 1950 sonrası olmak üzere iki devirde ele alınan Berkel birinci devir fotoğraflarında, titiz bir tabiat incelemesine girişen, daha çok portre natürmort fotoğraflarda ağırlaşan obje ressamlığına öncelik tanıdı.

Bu anlayışı geliştirmede gravürcülüğünün de büyük katkısı bulunan Berkel, 1950’lerin başında evvelce geometrik-kübik bir eğilimle manzarayı parçalama ve analitik kübizme yönelmekle, eski anlayışını geride bıraktı. Yalın biçim ve renk birleşimleri içinde yoruma tartı veren bir sanat anlayışını benimsedi.

Sanatçı, 1950 yıllarının sonuna doğruysa soyutlamacı dertlerinden bütünüyle uzaklaştı. Eski Türk çizgi sanatının ritimli çizgi öğelerinden yararlanarak, bütünüyle soyut bir kompozisyon şemasına yöneldi.

Kültür Bakanlığı’nca 1991’de “Devlet Sanatçısı” unvanı alan Berkel, 4 Ağustos 1993’te yatmakta olduğu Şişli Etfal Hastenesi’nde hayata veda etti.???????

About The Author

admin

See author's posts