Türkiye’de Zarurî Sarsıntı Sigortası Oranı Yetersiz

BAHAR YAKAR/MÜCAHİT ENES SEVİNÇ – Türkiye genelinde 20 milyon 32 bin konuttan yaklaşık 11,5 milyonu zelzeleye karşı finansal teminat sağlayan Zarurî Sarsıntı Sigortası???????’na sahipken, zelzele jenerasyonunda yer alan ülkede yüzde 57’deki bu sigortalılık oranı kâfi görülmüyor.

AA muhabirinin Doğal Afet Sigortaları Kurumundan (DASK) edindiği bilgiye nazaran, 17 Ağustos 1999’da meydana gelen Marmara Zelzelesi derin izler bıraktı.

Söz konusu sarsıntıdan bu yana geçen 26 yılda, Türkiye irili ufaklı çok sayıda zelzeleyle karşı karşıya kaldı. Son yıllarda ise başta Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar ile 23 Nisan’da İstanbul’da ve Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde meydana gelen sarsıntılar olmak üzere dahil pek çok zelzele yaşandı. Bu olaylar hem ülke genelinde hem de etkilenen bölgelerde Zarurî Sarsıntı Sigortası’nın kıymetini bir sefer daha hatırlattı.

Deprem sigortasına en fazla ilgi Marmara Bölgesi‘nden

DASK datalarına nazaran, Türkiye genelinde 20 milyon 32 bin konut bulunurken, Zarurî Zelzele Sigortası kapsamında yürürlükteki poliçe sayısı 11 milyon 491 bin oldu. Böylelikle ülke genelinde DASK’lılık yüzde 57 düzeyine ulaştı.

Türkiye’de en ağır kentleşmenin yaşandığı Marmara Bölgesi yüzde 65 ile 6 milyon 840 bin poliçeyle zelzele sigortasına en fazla ilgi gösteren bölge oldu.

Marmara Bölgesini yüzde 61 ile Doğu Anadolu Bölgesi, yüzde 57 ile Ege Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi, yüzde 56 ile Akdeniz Bölgesi ve yüzde 50 ile İç Anadolu Bölgesi izledi. En düşük zelzele sigortası oranı ise yüzde 45 ile Karadeniz Bölgesi’nde görüldü.

Balıkesir’de sigortalılık oranı yüzde 64 düzeyinde bulunuyor

10 Ağustos’ta Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki sarsıntıya ait birinci hasar ihbarı olaydan yaklaşık bir saat sonra alınırken, zelzelenin sonraki sabahına kadar DASK’a ulaşan toplam ihbar sayısı 15 oldu. Bu ihbarların tamamına eksper atamaları da süratlice gerçekleştirildi. Balıkesir sigortalılık oranının ise yüzde 64 ile Türkiye ortalamasının üstünde olduğu görüldü.

İl bazında Bolu yüzde 91 ile birinci sırada yer alırken, Düzce’de bu oran yüzde 90, Yalova’da yüzde 85, Muğla’da ve Sakarya’da yüzde 84 olarak belirlendi.

Sigortalılık oranının en düşük olduğu vilayet yüzde 30 ile Gümüşhane oldu. Onu sırasıyla yüzde 33 ile Rize, yüzde 35 ile Bayburt, yüzde 36 ile Kırıkkale izledi.

25 yıldır yürürlükte olan Zarurî Zelzele Sigortası kapsamında gerek kurum gerekse sigorta şirketleri, toplumda sigorta şuurunu artırmak maksadıyla çok sayıda kampanya düzenledi. Kâfi görülmeyen sigortalılık oranının istenilen seviyeye çıkması için çalışmalar devam ediyor.

DASK’ın bugüne kadar gerçekleştirdiği toplam hasar ödemesi 41 milyar lira oldu

DASK’ın toplam ödeme gücü 355 milyar liraya ulaşırken, tıpkı yıl içinde meydana gelebilecek iki farklı zelzeleye karşı dahi teminat sunabilecek kapasitede bulunuyor. DASK, mali gücün yanı sıra operasyonel yetkinliği ve nitelikli insan kaynağıyla başta Marmara Denizi’nde beklenen mümkün sarsıntı olmak üzere yüksek tesirli tüm senaryolarda vatandaşlara kesintisiz finansal teminat sağlayabilecek durumda konumlanıyor.

DASK’ın kuruluşundan bugüne gerçekleştirdiği toplam hasar ödemesi ise 41 milyar lirayı bulurken, bunun en büyük kısmını, Kahramanmaraş merkezli 2023 sarsıntıları oluşturdu. Kelam konusu zelzele sonrası DASK’a toplam 629 bin 203 hasar ihbarı ulaşmıştı. Bunların yüzde 99’unda inceleme süreci kısa müddette tamamlanarak, 526 binin üzerinde hasar belgesi için toplam 39 milyar 343 milyon lira ödeme yapılmıştı.

Türkiye’de yakın vakitte yaşanan zelzelelerde ödenen tazminatlara ait açıklanan datalara bakıldığında, Kahramanmaraş sonrasında en fazla tazminat ödemesi 2020’de İzmir’deki zelzele sonrasında gerçekleştirildi. İzmir sarsıntısı sonrası DASK’ın ödediği meblağ 472 milyon lira oldu.

2020 yılında Elazığ’a sarsıntı sonrası yapılan ödeme meblağı 458 milyon lira, 2024’te Malatya-Kale sarsıntısında ödenen meblağ 391 milyon lira ve 2025’teki sarsıntı sonrası İstanbul’a ödenen meblağ 155 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Deprem sonrası sigortalılık oranları arttı

Elazığ’da 2020’deki sarsıntı öncesinde yüzde 35 olan sigortalılık oranı, sarsıntıdan sonraki birinci bir yıl içinde yüzde 52’ye yükselirken, İzmir’de 2020 zelzelesi sonrasında bu oran yüzde 56,8’den yüzde 63’e çıktı. Ege Bölgesi genelinde ise bu oran yüzde 54’ten yüzde 59’a ulaştı.

Kahramanmaraş merkezli 2023 zelzeleleri sonrası ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sigortalılık oranı yüzde 50’den yüzde 57’ye yükseldi.

Ağustos 2025 prestijiyle poliçelerin genel yenileme oranı yüzde 60 olurken, vatandaşların yenileme motivasyonunu artırmak hedefiyle poliçelerini sistemli olarak yenileyenlere yüzde 20 yenileme indirimi yapılıyor. Bu sayede, hem sigortalılık oranının sürdürülebilirliğini sağlamak hem de vatandaşların daima olarak finansal teminat altında olması hedefleniyor.

About The Author

admin

See author's posts